Sông Hồng với tương lai bền vững của Hà Nội

Sông Hồng với tương lai bền vững của Hà Nội

Hà Nội phải đủ nước sạch cho sinh hoạt, sản xuất; phải an toàn trước bão to, lũ lớn mới có thể trở thành thành phố sáng tạo, thông minh. Cơn bão số 3 vừa tràn qua Hà Nội, nước sông Hồng một lần nữa lại dâng cao, càng cho thấy vai trò của sông Hồng với Thủ đô hiện tại và tương lai.
13:21, 29/09/2024
quy hoạch hà nội
Quy hoạch Thủ đô Hà Nội sẽ góp phần bảo vệ an ninh nguồn nước của sông Hồng. (Ảnh: Quang Thái).

Kiên định thực hiện quy hoạch phòng, chống lũ và đê điều

Tháng 6-2023, sông Hồng, sông Đà cạn nước. Mực nước xuống thấp tới mức Nhà máy Nước sông Đà phải dùng trạm bơm dã chiến để khai thác.

Tháng 11-2023, Khu đô thị Thanh Hà có gần 2 vạn dân không có nước sạch, thành phố phải dùng xe chở nước tới giải cứu. Các vùng sản xuất nông nghiệp quanh Hà Nội nhiều năm nay khai thác nước ngầm để trồng hoa, tưới rau vì nước sông Hồng xuống thấp, trạm bơm không thể hoạt động, trong khi thủy lợi nội đồng xuống cấp. Những thách thức, khó khăn nêu trên đòi hỏi công tác quy hoạch Thủ đô Hà Nội cần nhận diện, có giải pháp phù hợp với hiện tại, đồng thời đáp ứng được những thách thức do biến đổi khí hậu trước mắt và lâu dài.

Trong Luật Thủ đô năm 2024, có nội dung quy hoạch Thủ đô, điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội phải bảo đảm xây dựng Thủ đô văn hiến, văn minh, hiện đại, phát triển bền vững, bảo vệ môi trường, an ninh nguồn nước với sông Hồng. Điều 17 Luật Thủ đô năm 2024 nêu: “Các khu vực bãi sông, bãi nổi còn lại được phép xây dựng các công trình dành cho không gian công cộng, công trình phục vụ mục đích công cộng nhưng không tôn cao bãi sông, bãi nổi để bảo đảm yêu cầu không làm cản trở dòng chảy”.

Liên quan thực thi nội dung này có quy hoạch phòng, chống thiên tai và thủy lợi; quy hoạch phòng, chống lũ; quy hoạch đê điều hệ thống sông Hồng, sông Thái Bình, sông Đáy đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Để bảo đảm lưu thông dòng chảy, Khoản 3 Điều 32 Luật Thủ đô năm 2024 đã liệt kê các công trình gây cản trở dòng chảy cần loại bỏ.

Diễn giải những quy định này theo quy luật vật lý thông thường thì các không gian, công trình phục vụ mục đích công cộng được hiểu chỉ là giữ nguyên cao trình hiện trạng, không tôn cao, san lấp mà chỉ tạo ra những bề mặt bằng phẳng hay những chi tiết kiến trúc nhỏ, có độ mảnh, không tạo nên những khối tích bất kỳ kích thước nào để bảo đảm dòng chảy được lưu thoát. Những quy định của Luật Thủ đô năm 2024 cũng loại bỏ những nội dung trái với quy hoạch đê điều và Luật Thủ đô cũng có trong dự thảo Quy chế quản lý kiến trúc thành phố Hà Nội.

Quy hoạch phòng, chống lũ, quy hoạch đê điều đã được thực hiện rất kiên định. “Vụ án đê Yên Phụ” (năm 1995) đã phá bỏ hơn 200 ngôi nhà xây dựng trái phép, cũng như xử lý các cán bộ liên quan... Đã gần 30 năm qua, có không ít đề xuất giải pháp quy hoạch khu vực ngoài đê sông Hồng. Tuy nhiên, cho đến hôm nay, chưa phương án nào triển khai trên thực tế do gặp nhiều vướng mắc về quy hoạch. Quy hoạch Thủ đô có nhiều điểm mới nhưng vẫn phải phù hợp với quy hoạch đê điều và quy hoạch khác có liên quan.

Nhiều thách thức lớn được hóa giải

Ngày 20-6-2024, thảo luận ở hội trường Quốc hội về quy hoạch Thủ đô và điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội, đại biểu Quốc hội Đoàn thành phố Hà Nội Hoàng Văn Cường, người tham gia xây dựng quy hoạch Thủ đô, nêu vai trò của sông Hồng trong quy hoạch sẽ lồng ghép 3 nhiệm vụ: Tiết kiệm 5 tỷ mét khối nước sạch để phục vụ sinh hoạt và sản xuất; rửa trôi nước thải, làm sạch các dòng sông khô hạn ô nhiễm và tạo cảnh quan để xây dựng con đường di sản hai bên bờ sông.

Việc giữ lại 5 tỷ mét khối nước xả từ hồ thủy điện trong thời gian rất ngắn đòi hỏi không gian trữ nước rất lớn, nếu trữ trong 1.000km2 thì cột nước cao khoảng 5m, trong khi tổng diện tích trong lòng đê hai bên sông của 29km sông Đà và 129km sông Hồng chảy qua Hà Nội có diện tích 400km2. Khi đập Xuân Quan, Long Tửu hình thành đập dâng thì 400km2 dòng sông và vùng đất bãi lọt trong hai con đê có thể trữ được 2 tỷ mét khối nước sạch, bảo đảm phần nào nguồn nước sạch và rửa trôi nước ô nhiễm nhưng sẽ nhấn chìm con đường và các công trình xây dựng trong khu vực. Tình huống này đặt ra câu hỏi xây tuyến đê mới, hai con đường mới và khu dân cư ở đâu? Câu trả lời là đường mới và tuyến đê mới đặt tại vị trí của tuyến đê hiện trạng. Đây là việc làm mang lại nhiều lợi ích đã được Luật Đê điều năm 2006 cho phép.

Việc định cư an toàn, lâu dài cho 0,3 triệu dân cư ngoài đê sông Hồng là thách thức lớn bao năm nay vì đất trong đồng đã dày đặc làng xóm cũ và ruộng lúa, thì nay đã được hóa giải: Quy hoạch thành phố mới phía Bắc Hà Nội đã giảm đất nông nghiệp, tăng đất ở để tiếp nhận thêm 1,6 triệu người. Với chiến lược làm đập tràn, lấy nước sạch sông Hồng cất giữ trong lòng sông và tràn vào các sông con, kênh mương, hồ ao, ruộng trũng… có thể tạo thành đô thị nước sinh thái, gia tăng chất lượng sống, giá trị bất động sản, cũng như phát triển nông nghiệp thủy sản hiện đại, làm giàu cho người dân trong đồng lẫn ngoài bãi và cho cả Thủ đô Hà Nội.

Dành không gian cho nước, bảo đảm thoát lũ nhanh mùa nước và dự trữ nước sạch cho mùa hạn sẽ góp phần quan trọng giúp Hà Nội trở thành thành phố an toàn và thịnh vượng.

Bài viết có bổ sung ảnh đại diện minh họa!

https://hanoimoi.vn/song-hong-voi-tuong-lai-ben-vung-cua-ha-noi-679101.html

Pháp lý xây dựng

Đô thị biển Cần Giờ - cực tăng trưởng mới của Thành Phố Hồ Chí Minh

Khu đô thị du lịch lấn biển Cần Giờ là dự án siêu đô thị trọng điểm, mang tầm vóc quốc tế, trong chiến lược phát triển hướng biển năng động của Thành phố Hồ Chí Minh (TPHCM). Dự án đã chính thức khởi công vào ngày 19/4, bước vào giai đoạn triển khai, hứa hẹn mở ra chương mới cho khát vọng vươn ra biển lớn của thành phố.

Định hướng hệ thống TOD phức hợp cho khu vực TPHCM trong bối cảnh mở rộng ranh giới hành chính và nguồn lực phát triển

(KTVN 255) Nhìn chung, việc phát triển mạng lưới TOD trong vùng kinh tế động lực TPHCM đòi hỏi một cách tiếp cận đa tầng và linh hoạt. TPHCM sẽ là trung tâm điều phối với mô hình AI-TOD, sử dụng trí tuệ nhân tạo để tối ưu hóa giao thông. Nhơn Trạch sẽ phát triển theo hướng MAOD, tập trung vào tính linh hoạt trong di chuyển với hệ thống phà, xe điện và BRT. Bình Dương sẽ đi theo mô hình UTD, tập trung phát triển đô thị quanh các ga tàu và nâng cao hệ thống giao thông công cộng. Bà Rịa - Vũng Tàu sẽ triển khai VOTOD, kết hợp giữa đường sắt, giao thông thủy và các phương tiện thân thiện với môi trường. Khi tất cả các khu vực này được kết nối chặt chẽ trong một hệ thống tổng thể, vùng kinh tế động lực TPHCM sẽ có một nền tảng giao thông hiện đại, bền vững và hiệu quả hơn.

Mô hình thành phố song sinh Thành phố Hồ Chí Minh - Long Thành

(KTVN 255) Trong bối cảnh toàn cầu hóa, khi tốc độ di chuyển và khả năng mở rộng kết nối trở thành yếu tố then chốt, sân bay Quốc tế Long Thành đóng vai trò quan trọng trong việc nâng tầm năng lực hàng không quốc gia, mở ra cơ hội lớn để Việt Nam hội nhập sâu hơn vào nền kinh tế toàn diện, bước vào kỷ nguyên hội nhập và phát triển mạnh mẽ.

Mô hình đô thị đặc thù - đô thị động lực trong bối cảnh của Thành phố Hồ Chí Minh

(KTVN 255) Năm 2017, Quốc hội khóa XIV đã ban hành Nghị quyết 54/2017/QH14 về thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù phát triển Thành phố Hồ Chí Minh tại kỳ họp thứ 4 ngày 24/11/2017. Chỉ sau 5 năm thực hiện, việc thí điểm theo Nghị quyết 54/2017/QH14 cho thấy hiệu quả của cơ chế, chính sách đặc thù cho TPHCM chưa có tác động đáng kể đến hiệu quả phát triển. Vì vậy, Quốc hội khóa XV đã ban hành Nghị quyết 98/2023/QH15 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TPHCM tại kỳ họp thứ 5 ngày 24/5/2023, nhằm đáp ứng nhu cầu tạo dựng một số cơ chế, chính sách đặc thù để dễ dàng phát triển trên cơ sở mật độ kinh tế rất lớn của TPHCM.

Đô thị toàn cầu Thành phố Hồ Chí Minh - Đặc thù và động lực

(KTVN 255) Quy hoạch TPHCM thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn 2050 vừa được Thủ tướng Phạm Minh Chính phê duyệt đã đặt mục tiêu xây dựng và phát triển TPHCM thành đô thị toàn cầu, là hạt nhân vùng, cực tăng trưởng cả nước. Vậy TPHCM có những đặc thù gì và sẽ dựa vào những động lực nào để vươn mình thành đô thị toàn cầu trong tương lai...?

Ý kiến của bạn

PHÁP LUẬT KIẾN TRÚC XÂY DỰNG – TẠP CHÍ KIẾN TRÚC VIỆT NAM
SunGroup
VINGROUP
Rạng Đông
Nam Group
Hưng Thịnh Land
Lumi