Hội Nhạc cổ điển Việt Nam chính thức ra mắt, khẳng định sứ mệnh kết nối và nâng tầm âm nhạc hàn lâm trong kỷ nguyên hội nhập

Hội Nhạc cổ điển Việt Nam (Vietnam Classical Music Association – VCMA) được thành lập theo Quyết định số 1217/QĐ-BNV ngày 22/10/2025 của Bộ trưởng Bộ Nội vụ. Với tinh thần “Đoàn kết – Sáng tạo – Phát triển – Hội nhập”, Đại hội đã thảo luận, thống nhất cao về mục tiêu, phương hướng và các nhiệm vụ trọng tâm trong nhiệm kỳ đầu tiên, đặt nền móng cho một chặng đường mới của nhạc cổ điển Việt Nam.

Trao Quyết định thành lập Hội Nhạc cổ điển Việt Nam.

Phát biểu khai mạc Đại hội, Tiến sĩ Nguyễn Văn Thân, Trưởng ban tổ chức thành lập Hội nhấn mạnh: Hội Nhạc cổ điển Việt Nam là tổ chức xã hội, nghề nghiệp của những người hoạt động trong lĩnh vực âm nhạc và những người yêu nhạc cổ điển, với mục tiêu kết nối, bảo tồn, tôn vinh và phát huy các giá trị đặc sắc của âm nhạc hàn lâm, góp phần nâng cao đời sống văn hóa tinh thần của nhân dân và thúc đẩy hội nhập quốc tế. Trong dòng chảy phát triển chung của văn hóa nghệ thuật, sự ra đời của Hội chính là bước đi cần thiết để âm nhạc cổ điển Việt Nam có một thiết chế đại diện xứng đáng, đủ năng lực điều phối, kết nối và dẫn dắt các hoạt động chuyên môn theo hướng bài bản, dài hạn.

Theo Tiến sĩ Nguyễn Văn Thân, Hội Nhạc cổ điển Việt Nam hoạt động với ba sứ mệnh lớn: xây dựng hệ sinh thái nhạc cổ điển Việt Nam hiện đại, bền vững; từng bước nâng tầm vị thế của nghệ sĩ Việt Nam trên trường quốc tế; đóng góp tích cực vào sự phát triển ngành văn hóa, nghệ thuật và qua đó, góp phần vào phát triển kinh tế – xã hội của đất nước. Đây không chỉ là những mục tiêu mang tính lý tưởng, mà là định hướng chiến lược, được cụ thể hóa bằng những kế hoạch, chương trình hành động rõ ràng cho giai đoạn 2025–2030.

Tiến sĩ Nguyễn Văn Thân, Chủ tịch Hội Nhạc cổ điển Việt Nam nhiệm kỳ I phát biểu.

Phát biểu tại Đại hội, Thứ trưởng Bộ Nội vụ Vũ Chiến Thắng chúc mừng sự ra đời của Hội Nhạc cổ điển Việt Nam, đồng thời khẳng định: Việc thành lập Hội là yêu cầu khách quan, cần thiết trong bối cảnh đất nước bước vào kỷ nguyên phát triển mới, phù hợp với chủ trương xã hội hóa trong lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật, thúc đẩy phát triển công nghiệp văn hóa và hội nhập quốc tế. Theo Thứ trưởng, hoạt động của Hội không chỉ góp phần xây dựng nền âm nhạc cổ điển Việt Nam phát triển bền vững, mà còn lan tỏa những giá trị nhân văn sâu sắc thông qua các hoạt động âm nhạc hàn lâm, đóng góp tích cực vào đời sống văn hóa xã hội của đất nước.

Đại hội đã tiến hành đánh giá kết quả hoạt động của Ban Vận động thành lập Hội, thảo luận về định hướng, giải pháp phát triển trong nhiệm kỳ 2025–2030 và tiến hành bầu Ban Chấp hành khóa I gồm 15 thành viên. Trong đó, Tiến sĩ Nguyễn Văn Thân được tín nhiệm bầu giữ chức Chủ tịch Hội; Nghệ sĩ Nhân dân Phạm Ngọc Khôi giữ chức Phó Chủ tịch Thường trực (hoặc Phó Chủ tịch chuyên trách); nhạc sĩ, nhà lý luận, phê bình âm nhạc Trần Lệ Chiến đảm nhiệm vị trí Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký. Cùng với Ban Chấp hành, Đại hội cũng đã bầu Ban Thường vụ gồm 7 thành viên và Ban Kiểm tra gồm 3 thành viên, kiện toàn bộ máy tổ chức để bảo đảm hoạt động của Hội được triển khai bài bản, hiệu quả ngay sau khi ra mắt.

Ban Chấp hành Hội Nhạc cổ điển Việt Nam chụp ảnh lưu niệm cùng các đại biểu.

Trên cương vị Chủ tịch Hội Nhạc cổ điển Việt Nam nhiệm kỳ đầu tiên, Tiến sĩ Nguyễn Văn Thân bày tỏ sự vinh dự, đồng thời nhận thức sâu sắc về trách nhiệm lớn lao trước tập thể hội viên và trước sự phát triển của nền âm nhạc nước nhà. Ông khẳng định, bên cạnh việc kết nối những người yêu nhạc cổ điển, Hội còn đồng hành cùng sự phát triển của văn học, nghệ thuật dân tộc, từng bước đưa âm nhạc Việt Nam vươn ra thế giới. Trải qua những thăng trầm của lịch sử, âm nhạc Việt Nam nói chung và nhạc cổ điển nói riêng luôn song hành với sự phát triển của đất nước. Nhiều quốc gia đã coi nhạc cổ điển là một phần của chiến lược ngoại giao văn hóa, là “ngôn ngữ chung” để kết nối các dân tộc, thúc đẩy hợp tác và khẳng định bản sắc quốc gia. Chính vì vậy, Việt Nam cần có một tổ chức đủ tầm vóc và năng lực để tham gia sâu hơn vào dòng chảy âm nhạc hàn lâm của khu vực và thế giới.

Định hình hệ sinh thái và lan tỏa giá trị nhạc cổ điển trong cộng đồng

Để hiện thực hóa những sứ mệnh đã đề ra, Hội Nhạc cổ điển Việt Nam xác định ba nhóm nhiệm vụ chiến lược cho giai đoạn 2025 – 2030. Trọng tâm đầu tiên là chú trọng phát triển nguồn nhân lực và ươm mầm tài năng trẻ. Hội sẽ tiến hành thành lập Quỹ Tài năng Âm nhạc Việt Nam nhằm hỗ trợ các nghệ sĩ trẻ có năng khiếu; xây dựng mạng lưới các nghệ sĩ quốc tế đến Việt Nam giảng dạy; tổ chức các lớp masterclass gắn với chương trình học bổng trong và ngoài nước, đồng thời mở rộng hợp tác với các nhạc viện, học viện và cơ sở đào tạo quốc tế để gia tăng cơ hội học tập, rèn luyện cho những tài năng trẻ. Đây được xem là giải pháp căn cơ để tạo dựng lực lượng kế cận cho nền nhạc cổ điển nước nhà trong tương lai.

Song song với đó, Hội đặt mục tiêu phát triển mạnh các hoạt động biểu diễn và kết nối chuyên môn. Chuỗi hòa nhạc quốc gia thường niên, Festival Nhạc cổ điển Việt Nam sẽ được xây dựng như những sự kiện nghệ thuật trọng điểm, góp phần hình thành thói quen thưởng thức nhạc cổ điển trong công chúng. Hội cũng sẽ hỗ trợ các dàn nhạc trẻ, các dàn nhạc bán chuyên kết nối với các dàn nhạc trong khu vực và quốc tế; đồng thời đưa âm nhạc hàn lâm đến với trường học, bệnh viện và cộng đồng, để nhạc cổ điển không chỉ hiện diện trên sân khấu lớn mà còn trở thành một phần của đời sống xã hội, góp phần nâng cao chất lượng đời sống tinh thần của nhân dân.

Trong bối cảnh chuyển đổi số mạnh mẽ của đời sống xã hội, Hội Nhạc cổ điển Việt Nam cũng xác định số hóa là một hướng đi quan trọng nhằm mở rộng khả năng tiếp cận công chúng. Các hình thức như livestream, podcast, xây dựng nền tảng giáo dục âm nhạc trực tuyến, chương trình online dành riêng cho trẻ em và thanh thiếu niên sẽ được triển khai để từng bước hình thành một không gian số cho nhạc cổ điển. Thông qua đó, các giá trị nghệ thuật hàn lâm có thể lan tỏa rộng rãi hơn, vượt qua giới hạn về không gian và thời gian, tiếp cận được với đông đảo công chúng, đặc biệt là thế hệ trẻ.

Không chỉ tập trung vào phát triển chuyên môn, Hội còn thể hiện rõ tinh thần trách nhiệm xã hội ngay từ những ngày đầu ra mắt. Nhân dịp này, Hội Nhạc cổ điển Việt Nam tổ chức chương trình hòa nhạc đặc biệt vào tối 28/11/2025 tại Nhà hát Hồ Gươm (Hà Nội), kêu gọi những tấm lòng hảo tâm ủng hộ đồng bào miền Trung đang chịu ảnh hưởng nặng nề bởi mưa lũ. Toàn bộ số tiền tài trợ và bán vé sẽ được gửi trực tiếp tới Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam để kịp thời chuyển đến người dân vùng thiên tai, thể hiện rõ tinh thần nhân văn và sự gắn kết giữa nghệ thuật với cộng đồng.

Ngay sau Đại hội, Ban Chấp hành Hội cũng thống nhất tổ chức ba sự kiện nghệ thuật lớn, mang dấu ấn chuyên môn và kết nối quốc tế sâu sắc. Đó là chương trình hòa nhạc “Âm hưởng SLAVIC – giao cảm những tâm hồn” diễn ra ngày 28/12/2025 tại Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam; chương trình hòa nhạc “Tấu khúc lưỡng cực” diễn ra trong hai ngày 20 và 21/12/2025 tại Nhà hát Hồ Gươm với sự tham gia của các nghệ sĩ trẻ là hội viên cùng một dàn nhạc giao hưởng đến từ Đức; và chương trình hòa nhạc “Khát vọng mùa xuân” tổ chức ngày 17/1/2026 tại Nhà hát Hồ Gươm, chào mừng Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV. Những sự kiện này không chỉ là hoạt động nghệ thuật đơn thuần, mà còn là tuyên ngôn về khát vọng hội nhập và phát triển của nhạc cổ điển Việt Nam trong thời kỳ mới.

Bên cạnh đó, Hội sẽ tiến hành ký kết biên bản hợp tác với các hiệp hội nhạc cổ điển, dàn nhạc giao hưởng và nhà hát trong và ngoài nước. Trước mắt là việc ký kết với các Hội nhạc cổ điển của Ba Lan, Hàn Quốc, Mỹ, Úc, cùng với Nhà hát Hồ Gươm và Dàn nhạc Giao hưởng Việt Nam, mở ra mạng lưới hợp tác quốc tế lâu dài, tạo tiền đề cho sự giao lưu, trao đổi học thuật và biểu diễn nghệ thuật ở quy mô ngày càng rộng.

Cùng với việc mở rộng mạng lưới hội viên, Ban Chấp hành Hội cũng sẽ tìm kiếm và tôn vinh một đồng chí Chủ tịch danh dự, đồng thời mời các chuyên gia trong và ngoài nước tham gia vai trò cố vấn, từng bước hoàn thiện cấu trúc tổ chức và nâng cao chất lượng tham mưu chiến lược cho mọi hoạt động của Hội.

Sự ra đời của Hội Nhạc cổ điển Việt Nam không chỉ là một dấu mốc về mặt tổ chức, mà còn mang ý nghĩa biểu tượng cho khát vọng đưa âm nhạc hàn lâm Việt Nam bước vào một giai đoạn phát triển mới, sâu sắc hơn, chuyên nghiệp hơn và hội nhập mạnh mẽ hơn. Với nền tảng được xây dựng từ tâm huyết của những người yêu nhạc cổ điển, cùng sự ủng hộ của các cơ quan quản lý nhà nước và cộng đồng nghệ thuật, Hội được kỳ vọng sẽ trở thành một điểm tựa vững chắc, góp phần làm giàu thêm đời sống văn hóa tinh thần của dân tộc và khẳng định vị thế nhạc cổ điển Việt Nam trên bản đồ âm nhạc thế giới./.