Trải qua hàng ngàn năm phát triển, với năm giai đoạn trong tiến trình lịch sử dân tộc, kiến trúc Việt Nam đã chứng tỏ được sức sống mãnh liệt, dù gặp nhiều điều kiện bất lợi của tự nhiên cùng vô vàn thử thách của lịch sử. Có được điều này trước hết cần nhìn nhận tính tự tôn dân tộc như một động lực mạnh mẽ, đồng thời dựa trên hệ giá trị vững vàng được xây dựng và tích lũy, đã được thể hiện rõ qua những công trình tiêu biểu nhất của mỗi thời kỳ.