Kiến trúc độc đáo của Bảo tàng Phú Yên

Kiến trúc tòa nhà Bảo tàng tỉnh được thiết kế dựa trên hình tượng chiếc thuyền. Ảnh: LÊ THANH LIÊM

Kết hợp truyền thống và hiện đại

Với định hướng chủ đạo là cầu nối giữa quá khứ và hiện tại, giữa truyền thống và phát triển, Bảo tàng tỉnh được thiết kế có sự thống nhất cao giữa nội dung và hình thức, giữa nghệ thuật kiến trúc và nghệ thuật trưng bày. Trong đó, nét truyền thống được thể hiện rõ ở sự gần gũi, toát lên bản sắc dân tộc và đặc điểm hội tụ văn hóa của Việt Nam nói chung, Phú Yên nói riêng.

Mặt chính diện của tòa nhà được lấy cảm hứng từ hình tượng chiếc mũ của vua Hùng, với họa tiết trống đồng và chim Lạc, thể hiện lòng tôn kính đối với cội nguồn dân tộc. Những dấu ấn trong đời sống thường nhật và nét văn hóa trải qua bao đời đã ghi lại qua từng hình tượng văn hóa nghệ thuật, kết tinh thành khối kiến trúc mang đậm nét văn hóa truyền thống. Lối vào sảnh chính công trình là hình tượng trống đồng (âm bản) như vào nơi chứa đựng nền văn hóa qua các thời kỳ. Toàn bộ tòa nhà được thiết kế hình khối kiến trúc như chiếc thuyền chở nền văn hóa Phú Yên ra biển lớn.

Thiết kế của công trình này thể hiện sự mạnh mẽ, sống động, phương tiện và cách thức trưng bày hiện đại. Không gian trưng bày của Bảo tàng tỉnh được thiết kế đặc sắc và sắp xếp theo từng tuyến chủ đề. Bên cạnh đó, không gian trưng bày ngoài trời đã tạo không gian rộng rãi cho các hoạt động triển lãm và sự kiện văn hóa.

Kiến trúc sư Phan Thanh Liêm, Chủ tịch Hội Kiến trúc sư Phú Yên - tác giả của thiết kế công trình Bảo tàng tỉnh cho biết: Ngay từ khi bắt tay hình thành ý tưởng, tôi đã mong muốn mang dấu ấn 4.000 năm văn hiến, từ lúc sơ khai đến khi hình thành dân tộc Việt Nam vào bản thiết kế. Đây không chỉ là nơi lưu giữ và bảo tồn các giá trị văn hóa, lịch sử mà còn là điểm đến giáo dục quan trọng cho thế hệ trẻ sau này. Bên cạnh nét kiến trúc riêng biệt, hình khối kiến trúc vững chãi, mềm mại, họa tiết mang đậm tính dân tộc, không gian bảo tàng cũng được bao phủ bởi không gian xanh, góp phần tạo cảnh quan đô thị.

Tác giả thiết kế công trình Bảo tàng tỉnh - kiến trúc sư Lê Thanh Liêm (thứ 3 từ phải sang) nhận bằng khen Công trình kiến trúc tiêu biểu tại các tỉnh, thành phía Nam - 50 năm thống nhất đất nước. Ảnh: CTV

Điểm đến văn hóa, lịch sử

Từ khi đi vào hoạt động, Bảo tàng tỉnh đã trở thành điểm nhấn quan trọng trong hoạt động văn hóa, giáo dục, lịch sử; góp phần nâng cao nhận thức cộng đồng về giá trị di sản và khơi dậy niềm tự hào dân tộc.

Đến nay, Bảo tàng Phú Yên đã sưu tầm và lưu giữ gần 6.300 hiện vật với nhiều loại hình phong phú, phản ánh sinh động bề dày lịch sử, văn hóa của vùng đất và con người địa phương. Công tác trưng bày được thực hiện giai đoạn 1 với gần 1.200 hiện vật, tài liệu. Nội dung trưng bày tập trung các chủ đề chính: Lịch sử Phú Yên xưa, cách mạng và kháng chiến, cuộc sống đương đại. Trong đó khai thác, giới thiệu một số hiện vật và sưu tập hiện vật tiêu biểu như: đàn đá, kèn đá, trống đồng, hiện vật các di chỉ khảo cổ, sưu tập điêu khắc đá Chăm Pa, sưu tập con dấu thời Nguyễn, sưu tập tiền cổ, sưu tập gốm Quảng Đức, hiện vật giai đoạn cách mạng kháng chiến, hiện vật văn hóa các dân tộc, bảo vật quốc gia Phù điêu Kala Núi Bà…

Năm 2011, Bảo tàng tỉnh là công trình trọng điểm kỷ niệm 400 năm Phú Yên. Công trình cũng được UBND tỉnh tặng giải A giải thưởng Văn học nghệ thuật tỉnh (giai đoạn 2006-2010). Và mới đây nhất, công trình được Hội Kiến trúc sư Việt Nam tặng bằng khen là Công trình kiến trúc tiêu biểu tại các tỉnh, thành phía Nam - 50 năm thống nhất đất nước.

Đa số người dân và du khách đánh giá khá cao thiết kế kiến trúc cũng như tổ chức hoạt động của bảo tàng. Chị Nguyễn Thị Lan, một người dân sống tại TP Tuy Hòa, chia sẻ: “Tôi thường xuyên đưa con đến Bảo tàng tỉnh để các cháu hiểu hơn về lịch sử. Đây là nơi giáo dục truyền thống rất hiệu quả vì không chỉ phục vụ tham quan mà còn là lớp học lịch sử sống động, giúp thế hệ trẻ hiểu và trân trọng hơn về cội nguồn dân tộc. Đặc biệt, Bảo tàng tỉnh cũng là nơi thường xuyên tổ chức các triển lãm để thế hệ trẻ có thể đến tìm hiểu”.

Theo lãnh đạo Bảo tàng tỉnh, nội dung thông tin hiện vật từng bước được nghiên cứu, bổ sung, làm phong phú, đáp ứng một phần nhu cầu tìm hiểu của khách tham quan. Để phát triển, đáp ứng xu thế thời đại, Bảo tàng tỉnh không ngừng đổi mới và làm phong phú thêm các hoạt động, công tác tuyên truyền, giáo dục lịch sử truyền thống để nơi đây thực sự là một địa chỉ đỏ tin cậy, hấp dẫn, thu hút nhiều khách đến tham quan, nghiên cứu.

Như Thanh/baophuyen.vn