Hội thảo: Vật liệu và kết cấu chịu lửa cho nhà và công trình

Phát biểu tại Hội thảo, PGS.TS.KTS Lê Quân, Bí thư Đảng ủy, Hiệu trưởng trường Đại học Kiến trúc Hà Nội khẳng định vai trò quan trọng của các nội dung được chia sẻ trong Hội thảo “Vật liệu và kết cấu chịu lửa cho nhà và công trình” đến việc đảm bảo an toàn sinh mệnh mọi cho cư dân trên mọi điều kiện cư trú, lao động.

Bên cạnh đó, PGS.TS.KTS Lê Quân cũng cho biết, thời gian qua, với việc thực hiện từng tiêu chuẩn phòng cháy chữa cháy (PCCC), Bộ Xây dựng cùng các cơ quan hữu quan đã nỗ lực hoàn thiện hệ thống tiêu chuẩn để đưa vào thực tiễn trong quá trình sử dụng. Đứng trên phương diện là một cơ cơ sở đào tạo, trường Đại học Kiến trúc Hà Nội nhận thấy  hệ thống thông tin PCCC, an toàn sinh mệnh trong PCCC ảnh hưởng đến tất cả quy trình đào tạo và với các cấp học… Chính vì vậy, thông qua Hội thảo này, nhà trường hy vọng rằng, sẽ đóng góp tiếng nói về công tác an toàn cháy, nghiên cứu xây dựng cơ sở iêu chuẩn, quy chuẩn trong vật liệu để đảm bảo kết cấu cho nhà và công trình.

Tại hội thảo, TS. Lê Quang Hùng - Nguyên Thứ trưởng Bộ Xây dựng, Chủ tịch Hội Bê tông Việt Nam cho biết, các thông tin được cung cấp tại Hội thảo sẽ giúp ích cho công tác thiết kế, nghiệm thu, làm nghề xây dựng và các vấn đề về PCCC. Đặc biệt, các bài tham luận được trình bày tại Hội thảo sẽ chủ yếu tập trung bàn về khả năng tính toán thời gian chịu lửa của kết cấu thép và bê tông cốt thép. Đồng thời, sẽ bàn các giải pháp đảm bảo thực hiện QCVN 06:2022/BXD - Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn cháy cho nhà và công trình; vấn đề kiểm định vật liệu chống cháy…

Cũng tại đây, lãnh đạo các đơn vị, chuyên gia, kỹ thuật viên, giảng viên...quan tâm đến lĩnh vực xây dựng và PCCC đến từ các đơn vị, doanh nghiệp, các Viện nghiên cứu, Trường Đại học đã cùng nhau bàn luận, chia sẻ rõ các nội dung trong từng phạm vi chủ đề cụ thể.

Mở đầu buổi chia sẻ, TS. Lê Minh Long – Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học Công nghệ và Môi trường (Bộ Xây dựng), đã trình bày về “Quy định về vật liệu và kết cấu công trình đảm bảo an toàn cháy trong QCVN 06:2022/BXD và sửa đổi 1:2023”, cho biết về phân loại kỹ thuật về cháy; phân nhóm vật liệu xây dựng theo tính nguy hiểm cháy; phân hạng nhà, công trình và gian phòng có công năng sản xuất và kho theo tính nguy hiểm cháy và cháy nổ và khoảng cách...

Chia sẻ về “Nhà ở hiện hữu: Thực trạng và giải pháp nâng cao an toàn cháy”, TS. Cao Duy Khôi – Viện Khoa học Công nghệ Xây dựng, đã đưa ra những dẫn chứng thực tiễn từ các vụ cháy chung cư. Cụ thể, vụ cháy chung cư mini ở Khương Hạ (Hà Nội) vào ngày 13/9/2023 khiến 56 người tử vong và cháy nhà ở riêng lẻ kết hợp kinh doanh ở nhiều nơi, trong đó có các vụ việc cháy nhà mới nhất tại số 4 Hàng Lược và số 1 ngách 43/98/31 phố Trung Kính, phường Trung Hoà, quận Cầu Giấy khiến nhiều người tử vong.

TS. Cao Duy Khôi nhấn mạnh một số kinh nghiệm từ các vụ cháy nhà hiện hữu. Cụ thể, nhà hiện hữu đa dạng về loại hình và nguy hiểm về cháy, đặc biệt là nhà ở riêng lẻ kết hợp kinh doanh; các tồn tại về PCCC thường nghiêm trọng và khó khắc phục (thoát nạn, ngăn chặn cháy lan); thời gian vàng thoát nạn thường là 5 phút. Tuy nhiên, cháy xảy ra vào ban đêm thì rất nguy hiểm đối với người ngủ. Đặc biệt, khói là nguyên nhân dẫn đến tử vong hàng đầu.

Về quy định của pháp luật hiện hành: Nhà, công trình phải tuân thủ Quy chuẩn (QC), Tiêu chuẩn (TC) về PCCC. Nhà có vi phạm về PCCC sẽ tạm đình chỉ, đình chỉ, khắc phục theo QC, TC. Các công trình xây dựng trước luật PCCC 2001: Xử lý theo Nghị quyết của HĐND tỉnh, thành phố. Tuy nhiên, trên thực tế, nhiều công trình không hoặc khó có khả năng đáp ứng QC, TC. Hạ tầng nhiều nơi chưa đáp ứng (giao thông, cấp nước chữa cháy). Nếu đình chỉ thì ảnh hưởng lớn đến xã hội.

Về dự thảo Luật PCCC đối với công trình hiện hữu thì giao UBND tỉnh, Thành phố chỉ đạo khắc phục, xử lý. Bộ chuyên ngành (chủ yếu là Bộ Xây dựng) chủ trì xây dựng hướng dẫn nâng cao an toàn cháy cho nhà hiện hữu.

Về giải pháp pháp lý, cần có quy định ứng xử riêng, trên nguyên tắc chấp nhận rủi ro nhất định, giảm bớt các yêu cầu an toàn, vận hành hạn chế; Làm rõ về vấn đề cải tạo, sửa chữa; Có chính sách để dần thay đổi mô hình ở riêng lẻ kết hợp kinh doanh. Về giải pháp kỹ thuật, cần tập trung giải pháp thoát nạn, ngăn chặn cháy lan, khói lan; cảnh báo cháy sớm…

Trình bày tham luận “Thiết kế kết cấu thép đảm bảo khả năng chịu lửa” tại Hội thảo,  PGS.TS. Chu Thị Bình – Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội cho biết, hệ thống quy chuẩn và tiêu chuẩn tại Việt Nam chưa có chỉ dẫn tính toán lựa chọn các lớp vật liệu bảo vệ chịu lửa cho kết cấu thép nhưng đã có một số bảng tra cho cột và dầm thép bọc chống cháy bằng vữa, bê tông hay tấm chống cháy chuyên dụng. Tuy nhiên, số lượng các bảng tra và loại vật liệu cho trong bảng tra còn hạn chế. Các loại vữa chống cháy và sơn chống cháy chưa có bảng tra để sử dụng. Hiện nay, tại một số quốc gia đã có quy định các phương pháp xác định giới hạn chịu lửa như: Thử nghiệm; tính toán theo tiêu chuẩn; thiết kế có chứng nhận của các tổ chức, thỏa thuận giữa các hiệp hội... Do đó, có thể áp dụng tính toán thiết kế kết cấu thép chịu lửa theo tiêu chuẩn châu Âu, tiêu chuẩn Hoa Kỳ hoặc tiêu chuẩn Nga nhưng sẽ cần phải thử nghiệm để xác định các tính chất nhiệt vật lý của vật liệu bọc bảo vệ chịu lửa để có số liệu đưa vào tính toán kết cấu.

Tại hội thảo, PGS.TS. Nguyễn Trường Thắng – Trường Đại học Xây dựng Hà Nội cũng đã trình bày tham luận với chủ đề “ Thiết kế kết cấu bê tông cốt thép đảm bảo khả năng chịu lửa trong điều kiện Việt Nam” và cho biết, thiết kế kết cấu chịu lửa là biện pháp thụ động và là ranh giới cuối cùng bảo vệ công trình không sập đổ trong hỏa hoạn, khi những biện pháp chủ động khác về quy hoạch, kiến trúc, cơ điện.... đã không còn phát huy tác dụng. Cùng với QCVN 06, trên thực tế đòi hỏi cần sớm có tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN) thiết kế kết cấu bê tông cốt thép chịu lửa. Việc soạn thảo TCVN thiết kế kết cấu bê tông cốt thép chịu lửa theo SP 468.1325800.2019 là hợp lý trong ngắn hạn do có tính liên thông và tính hệ thống với QCVN 06 và TCVN 5574:2018 cho nhiệt độ thường. Tuy nhiên, về dài hạn, việc chuyển đổi sang tiêu chuẩn châu Âu cũng thuận lợi do tiêu chuẩn Nga và tiêu chuẩn châu Âu ngày có nhiều điểm tương đồng.

Đặc biệt, PGS.TS. Nguyễn Trường Thắng  nhấn mạnh, tài liệu hướng dẫn thiết kế kết cấu bê tông cốt thép chịu lửa cần được soạn thảo cùng với TCVN. Đồng thời, cần có thêm nhiều nghiên cứu về thực nghiệm để kiểm chứng tiêu chuẩn trong điều kiện Việt Nam.

Trong khuôn khổ hội thảo, còn có những tham luận khác được quan tâm với nội dung như: “Thử nghiệm chịu lửa cho cấu kiện xây dựng theo quy chuẩn, tiêu chuẩn tại Việt Nam” của ThS Nguyễn Trung Kiên - Viện Khoa học công nghệ xây dựng IBST (Bộ Xây dựng); đại diện Trung tâm nghiên cứu ứng dụng khoa học kỹ thuật PCCC, Trường Đại học PCCC có tham luận “Một số quy định pháp luật mới liên quan đến công tác quản lý Nhà nước trong kiểm định phương tiện PCCC” và đại diện Công ty CP Greenpan trình bày “Giải pháp Panel cách nhiệt chống cháy cho công trình”.

Trong khuôn khổ Hội thảo, các chuyên gia, diễn giả tiếp tục thảo luận và giải đáp mọi câu hỏi, thắc mắc về nội dung xoay quanh chủ đề đã chia sẻ... đến từ một số khách mời tham dự.