Chiếu sáng lấy con người làm trung tâm (HCL - Human Centric Lighting) là gì?

Tuy nhiên, với sự phát triển của các nghiên cứu về sức khỏe, đặc biệt là về mối quan hệ trực tiếp giữa ánh sáng tự nhiên và quá trình trao đổi chất, người ta đã chứng minh rằng ánh sáng nhân tạo không chỉ giúp chúng ta nhìn thấy. Nó còn có thể giúp cơ thể hoạt động chính xác cả về mặt sinh học lẫn tâm lý. Nghiên cứu chỉ ra rằng "đồng hồ sinh học" ảnh hưởng đến các hoạt động hàng ngày. Sự thay đổi ánh sáng - từ bình minh đến hoàng hôn - gửi những tín hiệu chính xác đến não bộ, nơi não bộ phân tích và truyền tải đến cơ thể con người, kích hoạt những phản ứng cụ thể. Huyết áp, nhiệt độ cơ thể và việc sản xuất hormone thay đổi trong suốt 24 giờ và tùy thuộc vào thông tin thị giác mà chúng ta nhận được từ ánh sáng. Trong bối cảnh này, một nguồn sáng không thay đổi trong suốt cả ngày không phù hợp với cơ thể con người, vì cần có những kích thích ánh sáng khác nhau để thực hiện các chức năng hàng ngày một cách chính xác hơn.

Chiếu sáng lấy con người làm trung tâm (HCL) ra đời như một giải pháp cho tình trạng bế tắc này, mang đến điều kiện chiếu sáng hài hòa với đồng hồ sinh học. Một công nghệ được hiện thực hóa nhờ những cải tiến như đèn LED và hệ thống điều khiển kỹ thuật số. Đáp ứng nhu cầu chiếu sáng hiện tại với các dự án lấy con người làm trung tâm, HCL đại diện cho một sự thay đổi văn hóa, hướng đến việc tạo ra mối quan hệ lành mạnh hơn với môi trường nhân tạo mà chúng ta đang sống. Chiếu sáng lấy con người làm trung tâm đảm bảo nhiệt độ và cường độ ánh sáng được điều chỉnh riêng biệt trong suốt cả ngày, thậm chí còn phù hợp, mặc dù là nhân tạo, với ánh sáng tự nhiên trước đó. Không thể phủ nhận rằng ánh sáng tự nhiên luôn là lựa chọn tốt nhất. Tuy nhiên, khái niệm này tìm cách tiếp cận các đặc tính của nó một cách gần gũi nhất có thể bằng cách kết hợp hiệu quả với các nguồn sáng nhân tạo khác.

Các khía cạnh của nó có thể khác nhau về quang phổ, cường độ và thời gian. Ánh sáng tự nhiên buổi sáng báo hiệu cho đồng hồ sinh học của chúng ta biết ngày đã bắt đầu, kích hoạt các chức năng cơ thể. Lúc này, ánh sáng trắng mát với bước sóng trong quang phổ xanh có thể kích thích cơ thể vào buổi sáng hoặc khi chúng ta cần tập trung và tỉnh táo. Mặt khác, khi hoàng hôn buông xuống, ánh sáng giảm dần, giúp tăng tốc độ giảm tốc của cơ thể. Lúc này, ánh sáng trắng ấm áp có thể giúp chúng ta thư giãn và thả lỏng.

Hệ thống này có rất nhiều ưu điểm. Nó có thể được ứng dụng: như một loại ánh sáng trị liệu, đóng vai trò trong việc điều trị bệnh nhân mắc các bệnh liên quan đến tâm thần hoặc chứng mất trí nhớ; như một loại ánh sáng công thái học, tạo ra ánh sáng với nhiều màu sắc khác nhau để tạo điều kiện thị giác lý tưởng cho công việc; hoặc như một loại ánh sáng sinh học, mô phỏng các đặc tính của ánh sáng mặt trời để cải thiện hiệu suất, sức khỏe và hỗ trợ nhịp sinh học tốt hơn. Bất kể ứng dụng nào, ánh sáng HCL đều giúp môi trường trở nên thân thiện hơn. Nó ảnh hưởng đến hành vi của người dùng và hiệu suất của các chức năng đòi hỏi sự chú ý, tập trung và phản ứng nhanh.

Trong các chương trình cụ thể hơn, chẳng hạn như trường học, hệ thống chiếu sáng lấy con người làm trung tâm không chỉ có thể kích thích nhịp sinh học của học sinh và nhân viên mà còn cải thiện sự tỉnh táo trong các bài kiểm tra và nhiệm vụ đòi hỏi sự tập trung, vì ánh sáng có liên quan đến năng suất làm việc trong lớp học. Tại văn phòng, ánh sáng có thể ảnh hưởng đến sự tỉnh táo, tâm trạng, nhận thức, thói quen ngủ và sức khỏe của nhân viên. Ánh sáng không phù hợp có thể gây mỏi mắt, đau đầu, hoặc thậm chí khó nhận biết yếu tố nguy cơ do thiếu ánh sáng. Cuối cùng, hệ thống này mang lại nhiều lợi ích cho bệnh viện. Chúng bao gồm việc hỗ trợ chất lượng và tiêu chuẩn giấc ngủ cho bệnh nhân dành thời gian trong phòng.

Như có thể thấy, ứng dụng và lợi ích của nó rất đa dạng. Cùng với phần mềm và cảm biến tiên tiến, hệ thống chiếu sáng lấy con người làm trung tâm tôn trọng nhu cầu sinh học, đáp ứng những nhu cầu được coi là tự nhiên, mang lại sự thoải mái và an lành cho môi trường, giúp chúng ta kết nối với thiên nhiên, mặc dù điều này có vẻ mâu thuẫn.