Dự báo cung – cầu và tương lai của các công trình, bất động sản xanh

Theo TS. Nguyễn Văn Đính – Chủ tịch Hội môi giới bất động sản Việt Nam cho biết, một số quan điểm về BĐS xanh có thể hiểu là mô hình mang lại trải nghiệm về không gian sống trong lành, gần gũi với thiên nhiên, đảm bảo hệ sinh thái an toàn cho sự phát triển toàn diện về thể chất lẫn tinh thần; là BĐS sinh thái thân thiện với môi trường, đảm bảo ngăn chặn các tổn hại từ quá trình hình thành và sử dụng BĐS đối với môi trường, là bất động sản có mật độ xây dựng thấp, nhiều cây xanh và diện tích mặt nước lớn.

Vì vậy, các quan điểm trên một phần nào đó cũng giống với tiêu chí của Hội môi giới bất động sản về  BĐS  xanh. Trong đó, cùng là giảm thiểu tác động đến môi trường và tiết kiệm tài nguyên, đạt hiệu quả cao trong sử dụng năng lượng, nước, vật liệu… mang đến cho người dân một không gian sống tốt cho cả sức khỏe về thể chất và tinh thần.

Chính sách phát triển dự án bất động sản xanh

Đối với chính sách phát triển dự án BĐS xanh, Việt Nam đã phê duyệt nhiều chương trình và chiến lược về phát triển bền vững. Trong đó, chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn 2050 (Quyết định số 1658/QĐ-TTg ngày 01/10/2021 của Thủ tướng Chính phủ). Nhà nước cũng đã có nhiều chủ trương, chính sách, văn bản quy phạm pháp luật, chương trình, kế hoạch để thúc đẩy việc sử dụng năng lượng, tài nguyên tiết kiệm, hiệu quả, bảo vệ môi trường, giảm phát thải khí nhà kính trong các hoạt động kinh tế xã hội, trong đó có lĩnh vực công trình xây dựng:

Về khuyến khích đầu tư: hỗ trợ lãi suất cho các công trình xanh, bền vững,...
Về tiêu chuẩn và quy chuẩn xây dựng: Việt Nam chưa có hệ thống đánh giá, quản lý mang tính pháp lý về CTX. Nhưng trong các Quy chuẩn, tiêu chuẩn của Việt Nam về môi trường, về quy hoạch – kiến trúc đã có quy định những thông số kỹ thuật cho các công trình hướng đến CTX như QCVN 01:2021, QCVN 09:2017/BXD về sử dụng đất hợp lý và môi trường ngoài nhà; tiết kiệm nước và tận dụng tài nguyên nước theo TCXDVN 33:2006 và TCVN 4513-88; về tiết kiệm vật liệu theo QCXDVN 05:2008/BXD và TCXDVN 397:2007;…

Về hỗ trợ kỹ thuật: Cung cấp thông tin, đào tạo, hỗ trợ kỹ thuật cho các nhà đầu tư, nhà phát triển BĐS trong việc áp dụng công nghệ xanh và các giải pháp hiệu quả năng lượng.

Về đào tạo và nâng cao nhận thức: Các chương trình đào tạo, hội thảo về BĐS xanh cũng đang được tổ chức để nâng cao nhận thức cho các nhà phát triển, nhà đầu tư và cộng đồng.

Về hợp tác quốc tế: Việt Nam cũng đã tham gia nhiều dự án và chương trình hợp tác quốc tế nhằm học hỏi kinh nghiệm và nâng cao năng lực trong lĩnh vực BĐS xanh.

Về Hỗ trợ tài chính: Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã ban hành nhiều văn bản quy định về tín dụng phù hợp mục tiêu bảo vệ môi trường, giảm phát thải carbon, hướng tới tăng trưởng xanh. Hoạt động thúc đẩy tăng trưởng tín dụng xanh và quản lý rủi ro môi trường và xã hội trong hoạt động cấp tín dụng cũng được nhiều Ngân hàng thương mại (NHTM), tổ chức tín dụng hưởng ứng. Một số dự án xanh đã được cấp tín dụng xanh, trong đó có các dự án BĐS của doanh nghiệp Việt Nam, như dự án E-Town 6. Tuy nhiên, do thiếu các quy định mang tính pháp luật cũng như những tiêu chí cụ thể về dự án BĐS xanh nên nhiều DN và Ngân hàng cũng gặp không ít khó khăn khi triển khai các chương trình hỗ trợ tài chính xanh.

Thực trạng thị trường bất động sản xanh Việt Nam

Theo đó, do chưa có khái niệm về BĐS xanh, thống kê về thị trường này căn cứ trên thực trạng phát triển công trình xanh. Cụ thể năm 2023, Việt Nam đứng thứ 28 trên thế giới về số lượng công trình xanh được đánh giá theo Tiêu chuẩn LEED về đánh giá, chứng nhận công trình xanh của Hội đồng Công trình xanh Mỹ.

Số lượng công trình xanh tại Việt Nam tăng đều qua các năm. Trung bình khoảng 40 – 60 dự án đạt chứng nhận công trình xanh hằng năm. Đến năm 2023, số lượng dự án tăng gấp đôi, đạt 129 dự án.

Cả nước hiện có 476 công trình xanh với diện tích xây dựng khoảng 11.5 triệu m2. Trong đó, có 4.3 triệu m2 diện tích sàn xây dựng là công trình công nghiệp; 4.17 triệu m2 là công trình nhà ở.

Nhà ở cao tầng (chung cư) đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc thúc đẩy phát triển đô thị bền vững. Hầu hết các dự án chung cư mới đều được phát triển theo tiêu chuẩn cao, chú trọng đến các yếu tố bền vững, đạt các chứng chỉ CTX quốc tế như Diamond Crown Hải Phòng; Lumi Hà Nội; Elysian,…

So với các quốc gia trong khu vực ASEAN, số lượng công trình xanh ở nước ta ở mức trung bình khá, nhưng còn rất khiêm tốn để góp phần đưa Việt Nam đạt cam kết giảm phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 và chiếm tỷ lệ rất nhỏ trong số lượng những dự án được xây dựng trong suốt thập niên vừa qua.

Nguyên nhân dẫn đến hạn chế, bất cập trong phát triển CTX tại Việt Nam chủ yếu là do nhận thức chưa đầy đủ về công trình xanh; chi phí đầu tư xây dựng tăng cao; ứng dụng khoa học công nghệ còn hạn chế; chưa nhận được sự hỗ trợ đầy đủ từ chính sách và các quy định pháp luật.

Phân tích cung - cầu, dự báo nguồn cung và tiềm năng thị trường

Trong phần trình bày, phân tích cung - cầu và tiềm năng thị trường, TS. Nguyễn Văn Đính – Chủ tịch Hội môi giới bất động sản Việt Nam nhấn mạnh, việc thay đổi trong chính sách phát triển công trình xanh theo hướng tích cực chắc chắn sẽ thúc đẩy thị trường BĐS xanh phát triển cả về quy mô lẫn chất lượng. 

Đặc biệt, điều đó được thể hiện thông qua việc gia tăng nguồn cung, chất lượng được nâng cao, giá trị tăng. Bởi lẽ, khi nguồn cung phát triển đa dạng về loại hình, quy mô và phân khúc khi các nhà đầu tư sẽ chuyển hướng sang phát triển các dự án xanh để đáp ứng nhu cầu thị trường. Cùng với đó là sự phát triển của công nghệ và vật liệu xây dựng xanh giúp giảm chi phí xây dựng cũng như sự hỗ trợ từ các tổ chức tài chính và chính phủ trong việc tư vấn sử dụng vật liệu xây dựng phù hợp, ứng dụng số hoá, dự báo vận hành công trình đúng cách thúc đẩy việc tăng cung...

Nhu cầu bất động sản xanh và một số đề xuất kiến nghị

Cũng theo TS. Nguyễn Văn Đính – Chủ tịch Hội môi giới bất động sản Việt Nam, nhu cầu BĐS xanh xuất phát từ 3 điểm chính:

Thứ nhất, về gia tăng nhu cầu, các công trình xanh, tiết kiệm năng lượng, sử dụng vật liệu thân thiện với môi trường, và có các giải pháp chống biến đổi khí hậu sẽ có sức hút mạnh mẽ khi: Nhận thức về môi trường và nhu cầu nâng cao chất lượng cuộc sống; nhu cầu gia tăng từ tầng lớp trung lưu đang mở rộng nhanh chóng; cơ hồi đầu tư với tiềm năng tăng giá bền vững.

Thứ hai, xu hướng đầu tư các nhà đầu tư ngày càng quan tâm đến các dự án xanh, bởi những lợi ích về tài chính, khả năng thu hồi vốn nhanh chóng và tạo ra lợi nhuận bền vững.

Thứ ba là chính sách thu hút, chính sách khuyến khích đầu tư công trình xanh, hỗ trợ về tài chính và thủ tục pháp lý cũng như tiềm năng đảm bảo hiệu quả kinh tế trong dài hạn đã thúc đẩy các nhà đầu tư phát triển các dự án xanh.

Bên cạnh đó, TS. Nguyễn Văn Đính – Chủ tịch Hiệp Hội môi giới bất động sản Việt Nam cũng đã đưa ra một số đề xuất, kiến nghị bao gồm: Cần thống nhất khái niệm về Bất động sản xanh và quy định rõ trong luật; Nhanh chóng nghiên cứu, ban hành các văn bản quy phạm pháp luật chuyên ngành điều chỉnh trực tiếp, toàn diện về vấn đề bất động sản xanh và phát triển dự án bất động sản xanh; Xây dựng hệ thống tiêu chuẩn riêng dùng để đánh giá, xếp hạng đối với bất động sản xanh; Tiếp tục nghiên cứu, ban hành thêm các cơ chế, chính sách ưu đãi cho các doanh nghiệp trực tiếp tham gia đầu tư, phát triển các dự án BĐS xanh, các doanh nghiệp nghiên cứu, sản xuất vật liệu xây dựng xanh…. Đảm bảo các cơ chế, chính sách phải cụ thể, rõ ràng, dễ tiếp cận; Đẩy mạnh hoạt động tuyên truyền, phổ biến thông tin về BĐS xanh cũng như những lợi ích mà nó mang lại để khuyến khích các chủ đầu tư tích cực phát triển dự án BĐS xanh, người dân ưu tiên lựa chọn BĐS xanh.

   Bài viết có bổ sung ảnh đại diện minh họa (Nguồn ảnh: https://congtrinhxanhvn.com).